SMMM Yeterlilik Finansal Muhasebe - Alacak ve Borç Senetlerinde Reeskont İşlemleri Konuları

Sitemizin bu bölümünde SMMM Yeterlilik Finansal Muhasebe  SMMM Alacak ve Borç Senetlerinde Reeskont İşlemleri konularını anlatacağız. SMMM Yeterlilik Finansal Muhasebesi Eğitim Setini sahip olarak, uzman kadromuz ile hazırlanan SMMM Yeterlilik Finansal Muhasebe Eğitim Setimde konu anlatımı, bütün konuya ait soru çözümlerini, çıkmış soru çözümleri, çıkabilecek sorularını rahatlıkla bulabilirsiniz.

Alacak ve Borç Senetlerinde Reeskont İşlemleri


Reeskont işleminin en önemli faydası Döneme ait olmayan gelirlerin o dönemden düşülmesi ve ait olduğu döneme gelir yazılmasıdır.

Reeskont işlemi dönemsellik kavramının bir sonucudur.

Dönemsellik kavramı, işletmelerin sınırsız kabul edilen yaşam sürelerinin belli dönemlere bölünmesi ve her dönemin faaliyet sonuçlarının diğer dönemlerden ayrı olarak saptanmasını ifade etmektedir. Bu kavrama göre, faaliyet sonuçları ilgili olduğu dönemde değerlendirilir. Gelir ve giderlerin tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmesi; hasılat, gelir ve karların aynı döneme ait maliyet, gider ve zararlarla karşılaştırılması gerekir. Bu ifade  MSUGT’nce de (Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği) kabul edilmiştir. MSUGT’nin en büyük özelliklerinden biride mali tabloların gerçek durumu yansıtması gerekliliğini öngörmesidir

Vergi sistemimizde de dönemsellik ilkesi benimsenmiştir. Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarıyla, Vergi Usul Kanunu bu hususları muhtelif maddelerinde hükme bağlamıştır. Kazancın hesap dönemi itibariyle tespit edileceğini açıkça belirlemiştir.

Vergi sistemi ve MSUGT uyarınca benimsenmiş olan dönemsellik ilkesinin bazı sonuçları bulunmaktadır.

Bunlar;

Genel olarak bir hasılat unsurunun, belli bir dönemin kazancının tespitinde dikkate alınabilmesi için, bu hasılat unsurunun anılan döneme ait olması,
Yine bir  gider unsurunun ilgili dönem kazancının tespitinde olumsuz unsur  olarak dikkate alınabilmesi için, bu giderin de ilgili döneme ait olması gerekmektedir.

VUK da İktisadi işletmelere dahil alacak ve borçların değerlemesi düzenlenmiştir. Alacak ve borçların mukayyet değerleri ile değerlenmesi esası getirilmiştir. Ancak yasada öngörülen şekilde bazı mükellefler zorunlu, ( KİT, SPK,  uyarınca zorunlu ) diğer bir kısmı ise ihtiyari olarak senede bağlı alacak ve borçlarını değerleme gününün değerine getirebilmektedirler.

Bu şekilde senede bağlı alacak ve borçların değerleme gününün peşin ( tasarruf ) değerine getirilmesi işlemine pratikte reeskont işlemi denilmektedir. Bir başka ifade ile alacak ve borç senetlerini mukayyet değerlerinden, vadelerine ve faiz oranına göre değişen, bir meblağı düşmek suretiyle net bugünkü değere (değerleme günü-bilanço günü) ulaşılması reeskont işlemini ifade etmektedir.

Aşağıda özetle reeskont uygulamasına ilişkin önem arz eden hususlar özetlenmiştir.

VUK uyarınca senede bağlı alacak ve borçların reeskonta tabi tutulması ihtiyaridir. (Bankalar, Bankerler ve Sigorta Şirketleri hariç) MSUGT uyarınca da reeskont işlemi ihtiyaridir. SPK uyarınca ise reeskont işlemi zorunludur.

Alacak senetlerini reeskonta tabi tutan işletmeler borç senetlerini de reeskonta tabi tutmak zorundadırlar.

Alınan vadeli çek reeskontundan kaynaklanan, vadesi üç aydan uzun senetsiz alacakların reeskontundan kaynaklanan ve tahmin yöntemiyle hesaplanan şüpheli alacak karşılık giderlerleri KKEG’dir.

Verilen vadeli çek reeskontundan kaynaklanan gelirler, vadesi üç aydan uzun olan borçların reeskontundan kaynaklanan gelirler vergiye tabi olmayan gelirlerdir.

Buna mukabil alacak senetleri reeskontu giderleri kabul edilir giderlerdir. Keza borç senetleri reeskontu gelirleri vergiye tabi gelirdir.

Reeskont hesaplanmasında iç iskonto yönteminin kullanılması gerekir.

Alacak ve borç senetlerinde faiz oranı belirtilmemişse, TL senetlerde; bu takdirde reeskont faiz oranı T.C. Merkez Bankası’nca tespit edilen kısa vadeli avans oranı dır. Döviz cinsinden düzenlenen senetlerde ise LIBOR kullanılır.

Şüpheli alacak karşılığı ayrılmış senetli alacaklar için reeskont hesaplanamaz. Yapılan hesaplamalar KKEG’dir.

Hatır senetleri, müflisten olan senetli alacaklar, vadeli satışlar dolayısıyla edinilen senetler  ile vade içermeyen senetler için reeskont yapılamaz, yapıldığı taktirde KKEG olarak dikkate alınmalıdır